Bilindiği gibi 15 Temmuz tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7456 sayılı Kanun’la, 6 Şubat’ta meydana gelen depremlerin yol açtığı ekonomik kayıpların telafisi amacıyla Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi ihdas ve aynı gün yürürlüğe girmiştir.
Her ne kadar bu vergi ile kanunun adından hareketle “6 Şubat’ta meydana gelen depremlerin yol açtığı ekonomik kayıpların telafisi”nin amaçlandığı söylenebilirse de bu verginin gelirlerinin gerek Anayasal Bütçe İlkeleri gerek Kamu Mali Yönetimi Hakkında Kanun düzenlemeleri uyarınca depremin hasarlarının giderilmesine özgülenmesi mümkün olmadığından verginin amacının özellikle depremin getirdiği yükle artan genel bütçe açıklarını kapatmak olduğunu söylenebilir.
Kanunda bu verginin 2023 yılına özgü olarak ve bir defa alınacağı ifade olunmuşsa da bu ifade, bir Anayasa hükmü gibi yasa koyucunun iradesine sınırlandırmadığından, gelecek yıllarda tekrar alınmayacağının bir garantisi yoktur.
Bu yazımda, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca yayınlanan Genel Tebliğ’le ortaya konulmuş idari anlayışı da dikkate alarak bu vergiye ve uygulamasına ilişkin esasları irdeleyerek aktarmak istiyorum.
Ek MTV’nin konusuna, MTV Kanun’un 5, 6 ve geçici 8. maddelerindeki (I), (I/A), (II) ve (IV) sayılı tarifeler kapsamında vergiye tabi şekilde 15/7/2023 tarihinde ilgili sicilde kayıt ve tescilli bulunan taşıtlar ile yine 15/7/2023 sonrasında 31/12/2023 tarihine kadar bu sicillere ilk defa kayıt ve tescil olacak taşıtlar girmektedir. Bu konuya göre ek MTV’nin mükellefi; 15/7/2023 tarihinde MTV Kanunu kapsamında motorlu taşıtlar vergisi mükellefi olanlar ile bu kanunun yayımı tarihinden 31/12/2023 tarihine kadar ilgili sicillere ilk defa kayıt ve tescil edilen taşıtların sahibi olacak olan gerçek ve tüzel kişilerdir.
Bu düzenlemeye göre kanunun yayımı tarihinde ilgili vergi dairesinde motorlu taşıtlar vergisi mükellefi olanlar ek MTV’nin mükellefi olacaktır. Kanunun yayım tarihinden sonraki bir tarihte taşıtın satış veya devir yapılmak suretiyle başka bir kişi adına kayıt ve tescil edilmesi, ek MTV’nin mükellefini değiştirmeyecektir. Örneğin binek taşıtını Mart ayında satan, 15/7/2023 günü Trafik Siciline kayıtlı bir aracı olmadığından bu verginin mükellefi olmayacaktır. Ek MTV’yi aracı satın alan ödeyecektir. Ancak bu kişi taşıtını Ağustos ayında satmış olsa idi, araç 15/7/2023 günü Trafik Sicili’nde kendi adına kayıtlı olmuş olacağından Ek MTV’nin de mükellefi olacaktı. Dolayısıyla Ek MTV’yi aracı alan değil, satıcı ödeyecektir. Bu nedenle 15 Temmuzdan sonra yapılacak devirlerde, özellikle vergisi yüksek lüks taşıtlar açısından Ek MTV aracın bedelini yükselten bir faktör olacaktır. Zira vergi, devredenin üzerinde bir yük olarak karşımıza çıkmaktadır.
MTV’de geçerli olan istisnalar Ek MTV için de aynen geçerlidir. Ek MTV mükellefiyetinde ayrıca aşağıdaki dört istisna daha ihdas edilmiştir. 6 Şubat Kahramanmaraş depremi dolayısıyla mücbir sebep hali ilan edilen Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye, Şanlıurfa, Elazığ illerinde ve Sivas ilinin Gürün ilçesinde;
– Deprem tarihi itibarıyla kayıt ve tescilli taşıtlar,
– Deprem nedeniyle yıkılan veya ağır ya da orta hasarlı hale gelen binaların maliklerine ait taşıtlar,
– Depremlerde ağır hasar görerek kullanılamaz duruma gelen taşıtlar,
– Deprem nedeniyle eşini veya birinci derece kan hısımlarından birini (anne, baba, çocuk) kaybeden mükelleflere ait taşıtlar ek MTV’den istisna tutulmuştur.
Bu istisnadan yararlanabilmek için; deprem nedeniyle yıkılan veya ağır ya da orta hasarlı hale gelen binaların malikleri ve birinci derece kan hısımlarından birini kaybedenlerden adına kayıt ve tescilli taşıtı bulunanlar ile deprem nedeniyle ağır hasar görerek kullanılamaz duruma gelen taşıtı bulunanların (veya bunlar adına veli, vasi, kanuni temsilciler ve vekiller tarafından), “Ek MTV İstisna Talep Formu” ve ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından düzenlenen tevsik edici belgelerle taşıta dair mükellefiyetin bulunduğu vergi dairesi müdürlüğüne başvurulmaları gerekmektedir.
Burada ağır hasar görerek kullanılamaz duruma gelen taşıtlar ibaresi; deprem nedeniyle, ağır hasarlı hale gelerek kullanılamaz duruma gelen taşıtlar ile göçük altında kalarak enkaz kaldırma çalışmalarında bulunamayan veya kullanılamaz duruma gelerek bulunduğu yerden alınması/çıkarılması mümkün ya da ekonomik olmayan taşıtları ifade etmektedir.
Ek MTV, taşıtların kayıt ve tescilinin yapıldığı yerin vergi dairesi tarafından 15/7/2023 tarihi itibariyle, (bu tarihten sonra yıl sonuna kadar ilgili sicillere ilk defa kayıt ve tescil edilecek olan taşıtlar için ise kayıt ve tescilin yapıldığı tarihte) tahakkuk ettirilmiş ve tebliğ edilmiş sayılmaktadır. Nitekim taşıt sahipleri tarafından İnteraktif Vergi dairesine girildiğinde anılan vergi borç olarak görünmektedir.
Tahakkuk eden ek MTV, biri Ağustos sonuna diğeri de Kasım ayı sonuna kadar olmak üzere iki eşit taksitte ödenecektir. Ancak, 2023 yılının son altı aylık dönemi içerisinde ilgili sicillere ilk defa kayıt ve tescil edilen taşıtlara tahakkuk ettirilen yıllık motorlu taşıtlar vergisi ikinci altı aylık döneme ilişkin olduğundan, bu taşıtların ek MTV’si de, altı aylık döneme isabet eden motorlu taşıtlar vergisi tutarı kadar olacak ve bu taşıtlara tahakkuk ettirilen motorlu taşıtlar vergisi ödeme süresi içerisinde peşin olarak ödenecektir.
Öte yandan taşıtların her türlü satış veya devir işlemleri yapılmadan önce bu taşıtlara ilişkin tahakkuk eden ek MTV’nin tamamının ödenmesi gerekmektedir.
Bu verginin ödenmemesinin gecikme zammı ile takibinin yanı sıra kendi özgü sonuçları da söz konusudur. Ek MTV ödenmemiş taşıtların fenni muayeneleri, trafikten çekme, hurdaya çıkarma ve yurt dışına çıkarma nedeniyle tescil kaydı kapatma işlemi yapılmayacaktır. Bu vergiye ilişkin borçların tecil edilerek ödenmesi de mümkündür.
kaynak: https://www.ekonomim.com/kose-yazisi/ek-mtvnin-ozellikleri/703079
