Katma Değer Vergisi Kanunu’nun (1/3-f) maddesi gereği olarak Gelir Vergisi Kanunu’nun 70’inci maddesinde belirtilen mal ve hakların kiraya verilmesi işlemleri, Katma Değer Vergisi’nin konusuna girmektedir. Bu nedenle, söz konusu mal ve hakların kiraya verilmesi işlemi, ticari, sınai, zirai ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde verilen bir hizmet olmasa dahi Katma Değer Vergisi’ne tabi olacaktır.
Bu kiralama işlemleri ile ilgili Katma Değer Vergisi;
* Kiraya verenin başka faaliyetleri nedeniyle Katma Değer Vergisi mükellefiyetinin bulunmaması (sadece sorumlu sıfatıyla Katma Değer Vergisi ödeyenler bu kapsama dahildir),
* Kiracının Katma Değer Vergisi mükellefi olması, (sadece sorumlu sıfatıyla Katma Değer Vergisi ödeyenler bu kapsama dahil değildir), şartlarının birlikte var olması halinde kiracı tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilecektir.
Diğer yandan ayrıca kiracının;
* Gelir Vergisi Kanunu’na göre basit usulde vergilendirilenler (istisnadan vazgeçerek Katma Değer Vergisi mükellefi olmasalar dahi),
* Banka ve sigorta şirketleri gibi faaliyetleri Katma Değer Vergisi’nden istisna olan işletmeler,
* Sadece Katma Değer Vergisi’ne tabi işlemlerinin bulunduğu dönemlerde Katma Değer Vergisi mükellefiyeti tesis ettirerek beyanname vermeleri uygun görülenler,
* Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’na ekli cetvellerde yer alan idare, kurum ve kuruluşlar olması hallerinde de kiralama hizmetine ait Katma Değer Vergisi söz konusu kiracılar tarafından yukarıdaki bilgiler dahilinde tevkifata tabi tutulacaktır.
Tevkifata tabi tutulan Katma Değer Vergisi’nin beyan ve ödenmesi konusunda tebliğin I/C-2.1.1.1 bölümündeki açıklamalar dikkate alınacaktır.
Katma Değer Vergisi’ne tabi olan kiralama işlerinde kiraya verenin başka faaliyetleri dolayısıyla Katma Değer Vergisi mükellefi olması halinde, tam tevkifat uygulaması söz konusu olmamaktadır; kiraya veren, kiralama faaliyetlerine ait Katma Değer Vergisi’ni diğer faaliyetleri ile birlikte genel esaslara göre beyan eder. Bu bağlamda faaliyetleri sadece 2 No’lu Katma Değer Vergisi Beyannamesi vermelerini gerektirenler, bu kapsamda dikkate alınmazlar.
Yukarıda belirtilenler hariç kiracının Katma Değer Vergisi mükellefi olmaması halinde de (faaliyetleri sadece 2 No’lu Katma Değer Vergisi Beyannamesi vermelerini gerektirenler de bu kapsamda dikkate alınır-mütalaa edilir) kira bedeli üzerinden hesaplanan Katma Değer Vergisi, kiraya veren tarafından mükellef sıfatıyla beyan edilir.
Kiraya verenin başka nedenlerle Katma Değer Vergisi mükellefiyeti olup olmaması önemli değildir. Ayrıca mükellefiyetin olmaması bu uygulamaya engel teşkil etmez.
Kiralama işleminin Katma Değer Vergisi’nden müstesna olması halinde, mükellef veya sorumlu sıfatıyla Katma Değer Vergisi beyan edilmez.
Örneğin; Gelir Vergisi Kanunu’nun 70’inci maddesinde sayılmak suretiyle yer alan mal ve haklar arasında bulunan gayrimenkullerin kiralanması halinde, bu varlığın bir iktisadi işletmeye dahil olmaması koşuluyla Katma Değer Vergisi Kanunu’nun (17/4-d) maddesi uyarınca Katma Değer Vergisi’nden müstesnadır. Bu nedenle de bir iktisadi işletmeye dahil olmayan gayrimenkullerin kiralanması işlemlerinde Katma Değer Vergisi ve sorumluluk uygulaması söz konusu değildir.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’na ekli cetvellerde yer alan idare, kurum ve kuruluşların kiralama işlemlerinde, kiracının Katma Değer Vergisi mükellefi olup olmadığına bakılmaksızın tevkifat uygulanmayacaktır.
Kaynak: Dr. Veysi Seviğ – https://www.itohaber.com/koseyazisi/216637/kiralama_isleminde_ozel_durum.html
.
