Vergi ve SGK Prim Düzenlemelerinde 2025 Dönemi Gelişmeleri
Vergi mevzuatı ve Sosyal Güvenlik primleriyle ilgili 2025 yılında getirilen düzenlemeler, İşverenlerin ve mükelleflerin mali yüklerini önemli ölçüde etkilemektedir. Bu makalede, reeskont uygulamaları ve sigorta primlerinde gerçekleşen değişiklikler detaylı bir şekilde ele alınmıştır.
1. Reeskont Uygulamaları ve Değerleme Hükümleri
Vergi Usul Kanunu’nun (VUK) 281 ve 285. maddelerine göre, iktisadi işletmelerde kazancın tespiti sırasında, vadesi gelmemiş senetlere bağlı alacak ve borçların reeskonta tabi tutulması mümkün kılınmıştır. Reeskont, borç veya alacak senetlerinin değerleme günü itibariyle iskonto edilerek gerçek değerlerine dönüştürme işlemini ifade eder.
Alacak ve Borç Senetleri Reeskontunun Esasları
- Alacak Senetleri:
- Reeskont ayrılması durumunda, reeskont tutarı kadar gider kaydedilir.
- Ayrılması ihtiyaridir (isteğe bağlı).
- Borç Senetleri:
- Reeskont ayrılması durumunda, reeskont tutarı kadar gelir kaydedilir.
- Alacak senetleri için reeskont ayrılmışsa, borç senetleri için reeskont ayrılması zorunludur.
Reeskont Oranları ve Faiz Hükümleri
- Bankalar, Bankerler ve Sigorta Şirketleri:
- Reeskont ayrılması zorunludur.
- Hesaplamalarda, Merkez Bankası’nın resmi iskonto oranı veya firmaların kendi faiz oranları kullanılabilir.
- Diğer Mükellefler:
- Senet üzerinde faiz oranı belirtilmişse bu oran kullanılır.
- Faiz oranı belirtilmemişse, Merkez Bankası’nın kısa vadeli avans faiz oranı esas alınır. (VUK 238 Sayılı Tebliğ)
- 28 Aralık 2024 tarihli Tebliğe göre:
- Reeskont işlemlerinde ıskonto faiz oranı: %48,25 (yıllık)
- Avans işlemlerinde faiz oranı: %49,25 (yıllık)
Dövizli Senetlerde Reeskont
- Reeskont hesaplaması döviz cinsinden yapılır ve değerleme günü kuruna göre TL’ye çevrilir.
- Senette faiz oranı belirtilmemişse, Londra Bankalar Arası Faiz Oranı (LIBOR) dikkate alınır.
Vadeli Çekler ve Reeskont
- 64 Seri Nolu VUK Sirkülerine göre, ileri tarihli çekler reeskont uygulamasına tabidir.
- Bu durumda, değerleme günü itibariyle senet gibi işlem görürler.
2. SGK Primlerinde 2025 Yılında Yapılan Değişiklikler
A) Yeni SGK Prim Oranları ve Uygulama Esasları
2025 yılı itibariyle, TBMM’de kabul edilen 7538 Sayılı Kanun ile işveren SGK prim oranlarında önemli değişiklikler yapılmıştır. Buna göre:
- 1 Ocak – 31 Ocak 2025:
- 5 puanık prim indirimi uygulanmaya devam edecektir.
- 1 Şubat 2025 itibariyle:
- İmalat sektöründe faaliyet gösteren işverenler:
- SGK prim indirimi %5 olarak uygulanmaya devam edecektir.
- İşveren SGK prim oranı: %15,75
- Diğer işverenler:
- SGK prim indirimi %4 olarak uygulanacaktır.
- İşveren SGK prim oranı: %16,75
- İmalat sektöründe faaliyet gösteren işverenler:
B) Asgari Ücretin İşverene Maliyeti
2025 yılında asgari ücretin işverene toplam maliyeti aşağıdaki gibidir:
| Sektör | Prim Oranı | Aylık Maliyet (TL) |
|---|---|---|
| İmalat Sektörü | %15,75 | 30.621,48 |
| Diğer Sektörler | %16,75 | 30.881,53 |
C) SGK Primlerinde Kapsam
- Düzenli Bildirim ve Ödeme:
- SGK prim indirimi, aylık prim belgelerini zamanında veren ve primlerini düzenli ödeyen işverenlere uygulanacaktır.
- İmalat Sektörü Avantajı:
- 31/12/2026 tarihine kadar işveren SGK prim oranı %20,75 yerine %15,75 olarak uygulanacaktır.
- Diğer Sektörler:
- SGK prim indirimi %4 olarak uygulanacak ve bu sektörlerde işveren prim oranı %16,75 olacaktır.
Sonuç ve Öneriler
Reeskont Uygulamaları:
Reeskont hesaplamalarında T.C. Merkez Bankası faiz oranları esas alınarak, iç iskonto yönteminin kullanılması mükellefler için doğru bir uygulama olacaktır. Dövizli senetlerde reeskont tutarlarını TL’ye çevirirken güncel değerleme kurunun kullanılması unutulmamalıdır.
SGK Primleri:
2025 yılında yapılan prim oranı değişiklikleri, imalat sektöründeki ışverenlere avantaj sağlarken diğer işverenlerin prim maliyetlerini artırmaktadır. İşverenlerin, SGK prim indiriminden yararlanabilmesi için belgelerini zamanında sunması ve primlerini düzenli ödemesi gereklidir.
Tablo Özetleri
| Dönem | Prim Oranı (İmalat) | Prim Oranı (Diğer) | Maliyet (İmalat) | Maliyet (Diğer) |
| Ocak 2025 | %15,75 | %15,75 | 30.621,48 | 30.621,48 |
| Şubat 2025 ve Sonrası | %15,75 | %16,75 | 30.621,48 | 30.881,53 |
Vergi ve SGK primleri ile ilgili bu düzenlemelere uygun hareket etmek, hem yasal sorunların önüne geçmek hem de maliyetlerin doğru yönetilmesi açısından kritik önem taşımaktadır.
