Tanımı

Koronavirüs (Covid-19) salgınının ekonomik ve sosyal hayata etkilerinin azaltılması amacıyla, 4447 sayılı Kanunun geçici 24 üncü maddesi kapsamındaki kişilere ücretsiz izne çıkarıldıkları veya işsiz kaldıkları dönem için İşsizlik Sigortası Fonundan ve İŞKUR tarafından yapılan ödemedir.

Bununla birlikte, 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun geçici 27 ve 28 inci maddelerinde esasları belirlenen iki ayrı nakdi ücret desteği daha uygulamaya alınmıştır. Bu kapsamda; 1/1/2019-17/4/2020 aralığında 4857 sayılı Kanunun 25/(II) numaralı bendinde belirtilen sebepler dışında hizmet akdi sona erenler ile özel sektör işyerlerinde 2019/Ocak ila 2020/Nisan dönemlerinde en az çalışan sayısına ilave olarak istihdam edilenlerden 1/12/2020 tarihinden itibaren işe başlatılıp ücretsiz izne ayrılanlara 2020 yılı Nisan ayında uygulamaya başlanılan nakdi ücret desteği uygulaması ile benzer esaslar çerçevesinde nakdi ücret desteği ödenmektedir.

Nakdi Ücret Desteğinden Yararlanacak Kişiler

17/4/2020 tarihi itibarıyla, iş sözleşmesinin bulunduğu işveren tarafından 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununun geçici 10 uncu maddesi uyarınca ücretsiz izne ayrılan ve kısa çalışma ödeneğinden yararlanamayan işçiler ile 15/3/2020 tarihinden sonra 4447 sayılı Kanunun 51 inci maddesi kapsamında iş sözleşmesi feshedilen ve aynı Kanunun diğer hükümlerine göre işsizlik ödeneğinden yararlanamayan işçiler herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı almamak kaydıyla ücretsiz izinde bulundukları veya işsiz kaldıkları süre kadar kapsam dâhilindedir.

Ayrıca; 1/1/2019-17/4/2020 aralığında 4857 sayılı Kanunun 25/(II) numaralı bendinde belirtilen sebepler dışında hizmet akdi sona erenler ile özel sektör işyerlerinde 2019/Ocak ila 2020/Nisan dönemlerinde en az çalışan sayısına ilave olarak istihdam edilenlerden 1/12/2020 tarihinden itibaren işe başlatılıp ücretsiz izne ayrılanlara 2020 yılı Nisan ayında uygulamaya başlanılan nakdi ücret desteği uygulaması ile benzer esaslar çerçevesinde nakdi ücret desteği ödenmektedir.

Ücretsiz izne ayrılan işçiler için nakdi ücret desteğine hak kazanma koşulları

İşçinin;

• 17/4/2020 tarihi itibarıyla iş sözleşmesinin bulunduğu işveren tarafından 4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesi uyarınca ücretsiz izne ayrılmak,
• Kısa çalışma ödeneğinden yararlanmamak,
• Herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı almamak,
• İşsizlik sigortası kapsamında çalışıyor olmak,

Koşullarını birlikte taşıması gerekir.

İşsizlik ödeneğinden yararlanamayan işçiler için nakdi ücret desteğine hak kazanma koşulları

• 15/3/2020 tarihinden sonra 4447 sayılı Kanunun 51 inci maddesi kapsamında iş sözleşmesi feshedilmiş olmak,
• Hak etme koşullarını taşımama nedeniyle işsizlik ödeneğinden yararlanamamak,
• Herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı almamak.

Ayrıca; 1/1/2019-17/4/2020 aralığında 4857 sayılı Kanunun 25/(II) numaralı bendinde belirtilen sebepler dışında hizmet akdi sona erenler ile özel sektör işyerlerinde 2019/Ocak ila 2020/Nisan dönemlerinde en az çalışan sayısına ilave olarak istihdam edilenlerden 1/12/2020 tarihinden itibaren işe başlatılıp ücretsiz izne ayrılanlara ödenecek nakdi ücret desteği bakımından;

• SGK’ya 1/10/2020 döneminde bildirim yapılmamış olması,
• Kısa çalışma ödeneğinden yararlanmaması,
• Herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı almaması,
• Yabancı olmaması,
• İşsizlik sigortası kapsamında çalışıyor olması,

koşullarını birlikte taşıması gerekir.

Nakdi Ücret Desteği Yararlanma Süresi

Nakdi ücret desteği, ilgililerin Kanunda sayılan diğer şartları taşımaları halinde;

• 4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesi kapsamında ücretsiz izne ayrılanlar için, 17/4/2020-17/03/2021 tarihleri arasında ücretsiz izinli olunan süreyi,
• 15/3/2020 tarihinden sonra 4447 sayılı Kanunun 51 inci maddesi kapsamında iş sözleşmesi feshedilen ve yine aynı Kanunun diğer hükümlerine göre işsizlik ödeneğinden yararlanamayan işçiler için, 17/4/2020-17/03/2021 tarihleri arasında işsiz olarak geçen süreyi

kapsar.

4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinde yer alan fesih yapılamayacak sürenin Cumhurbaşkanımız tarafından uzatılması halinde, nakdi ücret desteği de aynı süre için uzatılacaktır.

Ayrıca; 1/1/2019-17/4/2020 aralığında 4857 sayılı Kanunun 25/(II) numaralı bendinde belirtilen sebepler dışında hizmet akdi sona erenler ile özel sektör işyerlerinde 2019/Ocak ila 2020/Nisan dönemlerinde en az çalışan sayısına ilave olarak istihdam edilenlerden 1/12/2020 tarihinden itibaren işe başlatılıp ücretsiz izne ayrılanlar bakımından da yukarıda belirtilen ödeme sürelerine ilişkin esaslar geçerlidir.

Nakdi Ücret Desteği Başvuruları

Ücretsiz izne ayrılan ve kısa çalışma ödeneğinden yararlanamayan işçiler için nakdi ücret desteği başvuruları “https://uyg.sgk.gov.tr/IsverenSistemi” internet adresinden işveren tarafından yapılır.

Ayrıca; 1/1/2019-17/4/2020 aralığında 4857 sayılı Kanunun 25/(II) numaralı bendinde belirtilen sebepler dışında hizmet akdi sona erenler ile özel sektör işyerlerinde 2019/Ocak ila 2020/Nisan dönemlerinde en az çalışan sayısına ilave olarak istihdam edilenlerden 1/12/2020 tarihinden itibaren işe başlatılıp ücretsiz izne ayrılanlar bakımından da yukarıda belirtilen başvuru esasları geçerlidir.

İşsizlik ödeneğinden yararlanamayan işçiler için 15/03/2020 tarihinden sonra iş sözleşmesi feshi nedeniyle İŞKUR’a yapılmış işsizlik ödeneği başvurusu bulunup, ödeneğe hak kazanamayan işsizlerin, ayrıca başvuru yapılmasına gerek bulunmaksızın nakdi ücret desteği ödemeleri İŞKUR tarafından re’sen gerçekleştirilir.

4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesi kapsamında verilen ücretsiz izin bilgilerine ilişkin işverenler tarafından yapılan başvuru ve güncelleme işlemleri, ücretsiz iznin uygulandığı ayı takip eden ayın sonuna kadar SGK’ya bildirilmelidir.

Nakdi Ücret Desteği ödeme miktarı ve süreleri ile genel sağlık sigortası primleri

Nakdi ücret desteğini hak eden her bir kişi için yapılacak ödeme miktarı; 39,24 Türk Lirası olarak belirlenen bir günlük tutardan damga vergisi düşüldükten sonra hesaplanan tutar ile ödemeye hak kazanılan gün sayısı çarpımı sonucu elde edilen tutara tekabül eder.

2021 yılı için ise günlük nakdi ücret desteği miktarı, 13 Ocak 2021 tarihli Cumhurbaşkanı Kararı ile asgari ücret artış oranında (%21,56) artırılarak günlük 47,70 TL’ye çıkarılmıştır.

Nakdi Ücret Desteği, bir ay içerisinde en fazla 30 gün olmak üzere işçinin kendisine ödenmektedir. Ödemeler, ilgililerin işverenleri tarafından bildirilen; IBAN/ PTT şube gibi ödeme kanalları aracılığıyla İŞKUR tarafından yapılmaktadır. Ödemeler, ücretsiz iznin verildiği ayı izleyen ayın 8’inden itibaren yapılmaktadır.

Nakdi ücret desteğinden yararlananların, destekten yararlandıkları süre boyunca genel sağlık sigortası primleri İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacaktır.

Ayrıca; 1/1/2019-17/4/2020 aralığında 4857 sayılı Kanunun 25/(II) numaralı bendinde belirtilen sebepler dışında hizmet akdi sona erenler ile özel sektör işyerlerinde 2019/Ocak ila 2020/Nisan dönemlerinde en az çalışan sayısına ilave olarak istihdam edilenlerden 1/12/2020 tarihinden itibaren işe başlatılıp ücretsiz izne ayrılanlar bakımından da yukarıda belirtilen ödeme tutarı, süresi ve genel sağlık sigortasına ilişkin esaslar geçerlidir.

Nakdi Ücret Desteğinin kesileceği durumlar

Nakdi ücret desteğinden yararlanılan dönemde, aynı veya başka bir işyerinde işe başlanması ve/veya herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı alınmaya başlanması halinde nakdi ücret desteği kesilir.

Ücretsiz izne ayrılarak nakdi ücret desteğinden yararlanan işçinin fiilen çalıştırıldığının tespiti halinde, işverene, bu şekilde çalıştırılan her işçi ve çalıştırıldığı her ay için ayrı ayrı olmak üzere fiilin işlendiği tarihteki aylık brüt asgari ücret tutarında Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüklerince idari para cezası uygulanır.

Fazla ve yersiz ödemeye sebep işverenlerden, ödenen nakdi ücret desteği, ödeme tarihinden itibaren işleyecek kanuni faizi ile birlikte tahsil edilir.

Ayrıca; 1/1/2019-17/4/2020 aralığında 4857 sayılı Kanunun 25/(II) numaralı bendinde belirtilen sebepler dışında hizmet akdi sona erenler ile özel sektör işyerlerinde 2019/Ocak ila 2020/Nisan dönemlerinde en az çalışan sayısına ilave olarak istihdam edilenlerden 1/12/2020 tarihinden itibaren işe başlatılıp ücretsiz izne ayrılanlar bakımından da yukarıda belirtilen esaslar geçerlidir.

kaynak: iskur.gov.tr