Ana Sayfa Yazılar 18.10.2024 85 Görüntüleme

ŞİRKETİN AKTİFİNDE 2 YILDAN FAZLA KAYITLI SABİT KIYMETİN SATILMASI İLE İLGİLİ DANIŞTAY KARARI YORUMLAMASI /ŞENOL DÖNDER SMMM

ŞENOL DÖNDER

SMMM

Aşağıda T.C. Danıştay 9. Dairesinin İki yıldan fazla süredir aktifine kayıtlı taşınmazın satışından doğan kazancın 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5. maddesinin 1. fıkrasının (e) bendi uyarınca istisna kapsamında olduğu ileri sürülerek, kesinti yoluyla ödenen vergiler ile geçici vergiler nedeniyle doğan alacağının çeşitli vergi borçlarına mahsup edilmesi talebiyle yapılan başvurunun reddine dair Danıştayın vermiş olduğu kararı sunulmuştur.

Danıştay 9. Daire Başkanlığı         2019/1947 E.  ,  2022/411 K.

“İçtihat Metni”

T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2019/1947
Karar No : 2022/411

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : …Vergi Dairesi Başkanlığı – …
(…Vergi Dairesi Müdürlüğü)
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …Dayanıklı Tüketim Malları San. ve Tic. Ltd.Şti.

İSTEMİN KONUSU : …Bölge İdare Mahkemesi …. Vergi Dava Dairesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Davanın konusu: Davacı şirketin, 2014 Kurumlar Vergisi beyannamesinde ”Zarar Olsa Dahi İndirilecek İndirim ve İstisnalar” kısmında gösterilen, iki yıldan fazla süredir aktifine kayıtlı taşınmazın satışından doğan kazancın 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5. maddesinin 1. fıkrasının (e) bendi uyarınca istisna kapsamında olduğu ileri sürülerek, 2014 yılı içinde kesinti yoluyla ödenen vergiler ile geçici vergiler nedeniyle doğan alacağının çeşitli vergi borçlarına mahsup edilmesi talebiyle yapılan başvurunun reddine dair …tarih ve E….sayılı işleminin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …. Vergi Mahkemesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararıyla; davacı şirketin başvurusu üzerine yapılan inceleme neticesinde düzenlenen …tarih ve …nolu vergi inceleme raporunun incelenmesinden; davacı şirketin aktifine kayıtlı olan ve 01/10/2014 tarihinde sattığı gayrimenkule ait kazanç tutarının %75’ini satışın gerçekleştiği dönemi izleyen 2015 yılında değil, 2016 yılı Aralık döneminde özel fon hesabına aldığı ve istisna uygulamasına konu edilen tutarın 2014 yılı için belirlenen 212.000,00 TL’yi aşması nedeniyle YMM Tasdik Raporu ibraz etmediği dolayısıyla davacı şirketin gayrimenkul satış istisnasından yararlanmak için gerekli şartları sağlayamadığının tespit edildiği, bu tespitlere dayanılarak mahsup ve iade talebinin reddedildiğinin anlaşıldığı, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun İstisnalar başlıklı 5. maddesinin 1. fıkrasının (e) bendinde tanınan istisnanın amacının şirketlerin mali yapılarının güçlendirilmesi ve finansman açıklarının kapatılarak kȃra geçmelerinin sağlanması olduğu, olayda, davacı şirket tarafından satış kazancı satışın gerçekleştiği 2014 yılını izleyen hesap döneminin başında değil 2016 yılı Aralık döneminde özel fon hesabına alınmış ise de, davalı idarece satış kazancının bu süre içinde şirket hesaplarının dışına çıkarıldığı veya bu kazancın şirkette başka şekilde kullanıldığı yönünde bir tespitte bulunulmadığı, anılan düzenleme ve gerekçesi değerlendirildiğinde, bu hususun davacının istisnadan yararlanmasına engel teşkil etmediği, istisnadan yararlanılabilmesi için YMM tasdik raporu ibrazına ilişkin olarak ise Kanun’da bir kural bulunmadığı, Tebliğ ile getirilen YMM tasdik raporu sunulmasına ilişkin şartın mevzuatta yer almayan bir ödevin mükellefe yüklenmesi anlamında olduğu, yasada yer almayan bir ödevin kanunun verdiği yetki kapsamı dışına çıkılarak idarece istenmesinin Anayasal bir ilke olan vergilerin kanuniliği ilkesine aykırılık oluşturduğu, bu durumda, davacının mahsup talebinin reddinde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne, dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu Vergi Mahkemesi Kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davacı şirketin, taşınmaz satışı istisnasından yararlanmak için gerekli şartları sağlayamadığı, vergi dairesince yapılan işlemlerin hukuka uygun olduğu iddiasıyla kararın bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin reddine,
2. …Bölge İdare Mahkemesi …. Vergi Dava Dairesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının ONANMASINA,
3. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 50. maddesi uyarınca, bu kararın taraflara tebliği ve bir örneğinin de …Bölge İdare Mahkemesi …. Vergi Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın …. Vergi Mahkemesinine gönderilmesine, 16/02/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.

 

Özetle

Danıştay 9. Daire Başkanlığı tarafından verilen 2019/1947 Esas ve 2022/411 Karar numaralı kararı, taşınmaz satışından doğan kazançların kurumlar vergisi istisnası kapsamındaki değerlendirmesi bağlamında ele alabiliriz. Kararın özü, bir şirketin 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5. maddesinin 1. fıkrasının (e) bendine dayalı istisna talebi ve bu talep doğrultusunda mahkeme sürecinde yaşanan değerlendirmeleri kapsamaktadır.

1. Davanın Konusu

Davacı şirket, 2014 yılında taşınmaz satışından elde ettiği kazancın Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5/1-e maddesi kapsamında istisna olduğunu iddia ederek, 2014 yılı için ödediği geçici vergilerin diğer vergi borçlarına mahsup edilmesini talep etmiştir. Şirket, iki yıldan fazla aktifinde bulundurduğu bu taşınmazın satışından elde ettiği kazancın %75’lik kısmının, 5520 sayılı Kanun’un ilgili maddesi gereği kurumlar vergisinden istisna olduğunu beyan etmiş ve mahsup talebinde bulunmuştur. Ancak vergi dairesi, şirketin bu istisnadan yararlanma şartlarını yerine getirmediği gerekçesiyle talebi reddetmiştir.

2. Vergi Dairesi’nin İddiaları

Vergi dairesi, davacı şirketin bu istisnadan yararlanması için gerekli olan şartları sağlamadığını savunmuştur. Özellikle şu gerekçeler öne sürülmüştür:

  • Satış kazancı özel fon hesabına 2015 yılında değil, ancak 2016 yılı Aralık döneminde aktarılmıştır.
  • Bu aktarım sırasında, 2014 yılı için belirlenen 212.000 TL sınırını aştığı halde Yeminli Mali Müşavir (YMM) tasdik raporu ibraz edilmemiştir.

Bu sebeplerle vergi dairesi, davacı şirketin istisnadan yararlanma koşullarını yerine getiremediği sonucuna varmış ve mahsup talebini reddetmiştir.

3. İlk Derece Mahkemesi Kararı

İlk derece vergi mahkemesi, davacı şirketin iddialarını kabul etmiştir. Mahkeme kararında şu gerekçeler sıralanmıştır:

  • Satış kazancının 2016 yılında özel fon hesabına alınmış olması, davalı idare tarafından şirketin bu tutarı başka bir amaçla kullandığı yönünde herhangi bir tespitte bulunulmaması durumunda, istisnadan yararlanmaya engel teşkil etmemektedir.
  • İstisna uygulamasında YMM tasdik raporu ibrazına dair bir düzenleme bulunmamaktadır. Vergi dairesinin bu raporu talep etmesi, vergilerin kanuniliği ilkesine aykırıdır. Bu nedenle, davacı şirketin mahsup talebinin reddi hukuka uygun değildir.

4. Bölge İdare Mahkemesi Kararı

İstinaf başvurusunu inceleyen bölge idare mahkemesi, vergi mahkemesi kararını hukuka uygun bularak davalı idarenin taleplerini reddetmiştir. Mahkeme, istinaf taleplerini kaldıracak nitelikte bir gerekçe bulunmadığını ve vergi dairesi tarafından ileri sürülen iddiaların kararı değiştirecek güçte olmadığını belirtmiştir.

5. Danıştay 9. Daire Kararı

Davalı vergi dairesi, Danıştay’a temyiz başvurusunda bulunmuş ve kararı bozma talebinde bulunmuştur. Danıştay 9. Daire, dosyadaki belgeler ve Tetkik Hâkimi’nin görüşünü dikkate alarak yaptığı incelemede, istinaf mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğunu belirlemiştir. Davalı tarafın temyiz dilekçesinde ileri sürdüğü nedenler kararı bozmak için yeterli görülmemiştir.

Danıştay, vergi dairesinin taleplerini reddederek bölge idare mahkemesi kararının onanmasına karar vermiştir. Sonuç olarak, davacı şirketin 2014 yılında ödediği geçici vergilerin mahsup edilmesi yönündeki talebi kabul edilmiştir.

6. Hukuki Değerlendirme

Bu dava, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5. maddesindeki taşınmaz satış kazançlarına dair istisnanın nasıl uygulanacağına dair önemli bir örnek teşkil etmektedir. Özellikle şu noktalar dikkat çekicidir:

  • İstisna kapsamındaki kazançların özel fon hesabına alınma süresi ile ilgili katı bir uygulamanın olmaması.
  • İlgili tutarların başka bir amaçla kullanıldığına dair bir tespit olmadıkça, istisnadan yararlanmanın mümkün olduğu.
  • YMM tasdik raporu ibrazının zorunlu olmaması ve bu koşulun yasaya aykırı olarak getirilmiş bir düzenleme olarak kabul edilmesi.

Sonuç

Bu karar, mükelleflerin taşınmaz satışından elde ettikleri kazançları kurumlar vergisinden istisna tutarken, bu kazançların özel fon hesaplarına alınma süreçlerine ve YMM tasdik raporuna dair esnekliklerin mevcut olduğunu göstermektedir. Vergi idarelerinin, yasada açıkça belirtilmeyen ek yükümlülükler getirmeleri, hukuki zeminde kabul görmemektedir.

 

4o

Benzer Yazılar

Hazır Site web sitesi kurma webmaster By Uzman Tescil