Cengiz DEMİR

Yeminli Mali Müşavir

cengizdemir333@hotmail.com

4/11/2023 tarihli ve 32379 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7846 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile ithalatta gözetim ve korunma önlemleri dolayısıyla ödenen KDV için indirim kısıtlaması getirilmiştir. 7846 sayılı Cumhurbaşkanı Kararında;

• İthalatta gözetim uygulanması hakkında ilgili mevzuat uyarınca, gözetim uygulamasına tabi tutulan

mallara ilişkin gümrük beyannamelerinde beyan olunan ve tevsik edilemeyen tutarlar ile bu tutarlar nedeniyle doğan ve KDV matrahına dahil olan her türlü vergi, resim, harç ve paylar

dolayısıyla ödenen,

• İthalatta koruma önlemleri uygulanması hakkında ilgili mevzuat uyarınca korunma önlemi olarak uygulanan gümrük vergisi ve/veya ek mali mükellefiyetler, ithalatta haksız rekabetin önlenmesi hakkında ilgili mevzuat kapsamında uygulanan dampinge karşı vergi ve telafi edici vergiler ile bu tutarlar nedeniyle doğan ve katma değer vergisi matrahına dahil olan her türlü vergi, resim, harç ve paylar dolayısıyla ödenen.

katma değer vergisinin indirim hakkı kaldırılmıştır.

7846 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazetede yayımlandığı 24 Kasım 2023 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Cumhurbaşkanı Kararı ile KDV indirim hakkı kaldırılan, ilgili mevzuata göre gözetim uygulaması/koruma önlemi kapsamında yer alan, eşyaların ve bu kapsamda ödenen KDV’nin tespiti herhangi bir yanlış

indirime sebebiyet verilmemesi açısından önem taşımaktadır.

İlk etapta, ilgili Karar çerçevesinde KDV indirimi işlemlerinin doğru yürütülebilmesi adına gümrük

beyannamesinin hesap detayları tablosunda yer alan “Yurt dışı diğer gider” başlığında gösterilen gözetim tutarının, bu başlık altında beyan edilen diğer unsurlardan ayrıştırılabilir bir şekilde takip edilmesinin faydalı olacağını düşünülmektedir.

İlave olarak, bu tutarın ödenmesinden kaynaklanan diğer matrahlardaki artıştan doğan KDV’nin indirim konusu edilmemesi hususuna dikkat edilmesi gerektiği değerlendirilmektedir.

Söz konusu uygulamadan hangi malların etkileneceği ile ilgili olarak ayrıntılı olarak ayrıca yayınlanacaktır.

Aşağıdaki ithalat rejimine tabi ithalatçı firmalar Uygulamaları kapsamında hesaplanan KDV’nin indirim hakkı kaldırıldı.

İthalatta gözetim ve koruma uygulaması olarak iki farklı durum söz konusu ve her iki uygulamanın da alt düzenleyici işlemleri var. Her iki uygulamanın da temel amacı yerli üreticiyi korumak.

1. Gözetim uygulaması, İthalatta Gözetim Uygulaması Hakkında Tebliğ’de düzenlenmiştir. Bu

düzenlemeye göre, Tebliğde belirtilen malları ithal yapmak için süresi 6 ay ile sınırlı olan gözetim belgesini almak zorundadırlar.

1.1  Gözetim belgesini almak istemeyenler, gözetim uygulaması kapsamında belirlenen gümrük

kıymetine ulaşıncaya kadar gümrük bedelini artırıcı ek beyan yapmak zorundalar. Bu ek beyan da genellikle yurtdışı gider adı altında yapılmaktadır. Bu ek beyan eşyanın gümrük kıymetini artırması dolayısıyla KDVK 21’icni madde uyarınca KDV matrahına dahil ediliyor. İşte Karar’ın ilk paragrafında belirtilen(aşağıda ) husus, yapılan bu ek beyana ilişkin KDV’nin indirilmesini izin verilmiyor.

Birinci pragraf

• İthalatta gözetim uygulanması hakkında ilgili mevzuat uyarınca, gözetim uygulamasına tabi tutulan mallara ilişkin gümrük beyannamelerinde beyan olunan ve tevsik edilemeyen tutarlar ile bu tutarlar

nedeniyle doğan ve KDV matrahına dahil olan her türlü vergi, resim, harç ve paylar dolayısıyla ödenen,

• Gümrük müşavirinizden ithalatınız gözetim kapsamında mı? Teyit

2. İthalatta koruma uygulaması, 10/5/2004 tarihli ve 2004/7305 sayılı Karar uyarınca İthalatta Korunma Önlemleri Yönetmeliği tarafından düzenleniyor.

2.1-Koruma önlemi, gümrük vergisinde artış yapılması, ek mali mükellefiyet getirilmesi, miktar/değer kısıtlaması, tarife kontenjanı uygulaması veya bunların birlikte uygulanması şeklinde olabilmekte

Koruma önlemi kapsamında getirilen ek mali yükümlülükler KDV matrahına dahil ediliyor. İşte, Karar’ın ikinci paragrafı(aşağıda) ek mali yükümlülüğe isabet eden KDV’nin indirilmesini engelliyor.

İkinci Paragrafı

• İthalatta koruma önlemleri uygulanması hakkında ilgili mevzuat uyarınca korunma önlemi olarak uygulanan gümrük vergisi ve/veya ek mali mükellefiyetler, ithalatta haksız rekabetin önlenmesi hakkında ilgili mevzuat kapsamında uygulanan dampinge karşı vergi ve telafi edici vergiler ile bu tutarlar nedeniyle doğan ve katma değer vergisi matrahına dahil olan her türlü vergi, resim, harç ve paylar dolayısıyla ödenen katma değer vergisinin indirim hakkı kaldırılmıştır.

3. Bir örnek verelim, gözetim uygulamasının kapsamında 2.000.000.-TL olduğu bir ürünü 1.700.000.-TL ye almışsanız, aradaki 300.000.-TL için yurtdışı gider adı altında ek veriyorsunuz. Normalde bu 000.-TL de KDV matrahına tabi ve KDVK 29’uncu madde çerçevesinde indirilebilir.                                                                        Ancak yine KDVK’nun 36’ncı maddesindeki yetkiye istinaden bugün yayınlanan 7846 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı Karar nedeniyle artık indirilemez.

4. İndirilemeyen bu KDV’yi gider ya da maliyet hesaplarına alınabilir.
5. İthalat öncesi ithalata konu malların ithalatta koruma ve gözetim uygulamasına tabi olup olmadığını belirlenmesi Bu kapsamda değil ise eski uygulama geçerlidir.

İthalatta gözetim ve koruma önlemleri dolayısıyla ödenen kdv nin indirim konusu yapılamaması ayrıca tartışma konusu olmuştur. Zira bu işlemler dolayısıyla ödenen ve indirilmesi gereken kdv nin indirim olarak  değerlendiril- memesi ayrıca Anayasa Mahkemesi nezdinde itiraz konusu olacağını ve bu düzenlemenin iptal  edileceğini düşün-mekteyim.

Faydalı olmasını diler saygılarımı sunarım.