Yetki Belgelerinde Yapısal Yenilikler

 P ve S Türü Yeni Yetki Belgeleri

P ve S yetki belgeleri ile kurye ve servis taşımacılığı faaliyetlerine özel şartlar getirildi:

En fazla 3 taşıt ile faaliyet gösterecek olanlara %85 (P1) ve %95 (S) indirim hakkı tanındı.

“En fazla 3 taşıt ile faaliyet gösterecek olanlara %85 (P1) ve %95 (S) indirim hakkı” ne demektir?

Bu indirimler, yetki belgesi ücretlerinde yapılan indirimlerdir. Yani, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından düzenlenen Karayolu Taşıma Yönetmeliği kapsamında P1 ve S yetki belgeleri için belirlenen ücret tarifesinden indirim yapılması anlamına gelir.

Detaylı Açıklama:

Örnek Hesaplama (Yaklaşık)

P1 Yetki Belgesi

• Normal ücret: 100.952 TL

• En fazla 3 taşıt ile başvuru yapılırsa:

  • %85 indirim uygulanır

  • Yeni ücret: 15.142 TL

S Yetki Belgesi

• Varsayalım normal ücret (örnek): 100.000 TL

• En fazla 3 taşıt ile başvuru yapılırsa:

  • %95 indirim uygulanır

  • Yeni ücret: 5.000 TL

Amaç Nedir?

Bu indirimlerle;

• Küçük ölçekli işletmelerin veya bireysel girişimcilerin sisteme daha kolay katılması,

• Resmi taşıma sistemine dahil olmaları,

• Kayıt dışı taşımacılığın önlenmesi hedeflenmektedir.

Araç Yaş, Tür ve Kayıt Şartları

Yeni düzenlemelerde araç cinsine göre yaş ve uygunluk şartları detaylandırıldı. Bu, taşımacılıkta kalite ve güvenliği artırmaya yöneliktir.

Taşıt Şartları Özeti (P1 & P2 Belgeleri İçin)

Yeni düzenleme, kurye işletmelerine kapsamlı sorumluluklar yükledi. Bu yükümlülükler, özellikle tüketici haklarını ve taşıma güvenliğini hedeflemektedir.

Kurye İşletmecileri İçin Sorumluluklar

Şoför ve Kurye Nitelikleri – Güvenlik ve Yeterlilik Kriterleri

Kurye Yeterlilik Şartları

Kurye taşımacılığı yapan kişilerin belirli kriterleri taşıması zorunlu hale geldi:

 Bu şartlara uymayan kuryeleri çalıştıran P1/P2 belgeli işletmelere:

• Belgesiz kurye için: 3 uyarma

• Sabıkalı kurye çalıştırmak: İdari para cezası (26. md kapsamı) uygulanacaktır.

U-ETDS Sistemi Üzerinden Bilgi Paylaşımı Zorunluluğu

Yeni düzenleme ile U-ETDS sistemine doğru ve zamanında bilgi iletimi zorunlu hale getirildi. Bu sistemsel yükümlülükler taşımacılık denetimlerinin temelini oluşturuyor.

U-ETDS’ye Bilgi Gönderilmezse Ne Olur?

Bu ihlaller suç teşkil ediyorsa 150 ek uyarma da uygulanır.

Kadın Şoförlere Teşvik ve Pozitif Ayrımcılık

Kadın şoför istihdam eden firmalara yönelik teşvikler getirildi:

 Bu uygulamaların amacı, sektörde kadın istihdamını teşvik etmektir.

Geçici Hükümler – Geçiş Süreci Kolaylıkları

D4 Yetki Belgesinin S’ye Dönüşümü (GEÇİCİ MADDE 12)

Uyarmalar da yeni belgeye aktarılır.

P1/P2 Yetki Belgelerinin M1/M2’ye Geçişi (GEÇİCİ MADDE 13)

6 ay içinde başka bir yetki belgesi talep edilirse, taşıt kartı ücreti alınmaz.

Ücret Tarifesi Değişikliği

Yeni Belge Ücretleri (Ek-1 Ücret Tablosu)

Yönetmelikte ayrıca 1 TL küsuratlar dikkate alınmaz hükmü getirilmiştir.

10. Cezai Uygulamalarda Artış ve Değişiklik

Artık firmalara verilen uyarma sayısı arttıkça çok daha ağır yaptırımlar söz konusu olacak.

Ceza Sistemindeki Yenilikler

• 1 yıl içinde toplamda 1000+ uyarma alan firmaya ek 500 uyarma verilir.

• Bu durum 5 defa tekrar ederse yetki belgesi iptal edilir.

SONUÇ ve DEĞERLENDİRME

15 Mayıs 2025 tarihli Karayolu Taşıma Yönetmeliği değişiklikleri; özellikle kurye taşımacılığı ve servis hizmetlerine ilişkin modern, daha denetlenebilir ve güvenli bir sistem kurmayı hedeflemektedir. Bu kapsamda:

• Kurye faaliyeti resmen tanımlanmış,

• Araç yaş ve tür kriterleri belirginleşmiş,

• U-ETDS sistemi zorunluluğu artırılmış,

• Kadın şoför istihdamı teşvik edilmiş,

• P ve S belgelerinde sadeleştirme ve sınıflama yapılmıştır.

Bu düzenlemeler, uygulayıcılar için hem bir fırsat hem de ciddi bir sorumluluk yüklemektedir. Özellikle belge sahiplerinin yükümlülüklerini titizlikle yerine getirmesi, ağır idari yaptırımlardan kaçınmak adına büyük önem taşımaktadır.