ŞENOL DÖNDER

Serbest Muhasebeci Mali Müşavir

Gelir Vergisi Kanunu’na göre, mal ve hakların kiraya verilmesinden elde edilen gelirler “gayrimenkul sermaye iradı” olarak kabul edilmektedir. Vergilendirmeye tabi olan mal ve haklar Kanun’da açıkça belirtilmiş olup, en yaygın olanı taşınmazlardan elde edilen kira gelirleridir.

Bu makalede, taşınmaz kira gelirlerinin beyanı ve vergilendirilmesine dair tüm detayları ele alacağız. Konunun daha iyi anlaşılması için kritik bilgileri tablolarla da açıklayacağız.

1. Kira Gelirinin Elde Edilmiş Sayılması

Gelir vergisi açısından kira gelirleri tahsilat esasına göre vergilendirilir. Yani, tahsil edilmeyen kira gelirleri beyan edilmez.

Peşin Tahsil Edilen Kiralar

• Bir yıl içinde tahsil edilen kira geliri, ilgili olduğu yıla ait beyannamede beyan edilir.
• Örneğin, 2024 yılında tahsil edilen 2025 yılına ait bir kira geliri, 2025 yılı beyannamesine dahil edilir.

2. Dövizle veya Mal ile Alınan Kira Gelirleri

3. Kira Geliri Beyan Zorunluluğu

2024 yılında kira geliri elde eden ve beyanname vermek zorunda olan kişiler şunlardır:

Not: 13.000 TL sınırı beyanname verme sınırıdır, eğer kira geliri bu sınırı geçerse tamamı vergilendirilir.

Aile Bireyleri İçin Beyanname

Türkiye’de aile reisi beyanı uygulanmaz. Yani her aile bireyi kendi kira gelirini ayrı beyan etmek zorundadır.

4. Kira Gelirlerinde Uygulanan İstisna

Konut kira gelirlerinde 33.000 TL’lik istisna uygulanmaktadır. Ancak bazı durumlarda bu istisnadan yararlanılamaz.

İstisnadan Yararlanamayacaklar:

Birden Fazla Konutu Olanlar İçin İstisna Uygulaması:

• Birden fazla konuttan kira geliri elde eden kişiler için istisna, konutların toplam kira gelirine bir kez uygulanır.
• Bir konutun birden fazla sahibi varsa, istisna her bir ortak için ayrı ayrı hesaplanır.

5. Kira Gelirlerinden Düşülebilecek Giderler

Kira gelirlerinden gider düşme işlemi iki yöntemle yapılabilir:

1. Götürü Gider Yöntemi
2. Gerçek Gider Yöntemi

Götürü Gider Yöntemi

• Kira gelirinin %15’i gider olarak kabul edilir.
• Belge ibraz etme zorunluluğu yoktur.
• İki yıl boyunca gerçek gider yöntemine geçilemez.
• Hem konut hem işyeri kira gelirleri için uygulanabilir.

Gerçek Gider Yöntemi

• Gerçek giderler hesaplanarak düşülür.
• Gider olarak şunlar dikkate alınır:

İstisnadan yararlanılıyorsa, giderlerin istisnaya isabet eden kısmı hasılattan indirilemez.

6. Beyanname Verme Zamanı ve Şekli

• 2024 yılına ait kira gelirleri, en geç 2 Nisan 2025 akşamına kadar beyan edilmelidir.
• Hazır Beyan Sistemi üzerinden internetten kolayca beyanname verilebilir.
• Hesaplanan vergi iki taksitte ödenir:
  • 1. Taksit: Mart 2025
  • 2. Taksit: Temmuz 2025

7. Beyanname Verilmezse Ne Olur?

Kira gelirinin beyan edilmemesi veya eksik beyan edilmesi halinde:

 Beyan etmemenin cezası çok ağır olabilir. Bu yüzden kira geliri elde eden herkes, vergi beyanını zamanında yapmalıdır.

Sonuç

• Kira gelirleri vergiye tabidir ve beyan edilmelidir.
• 33.000 TL’lik konut kira istisnası bulunmaktadır, ancak bazı kişiler bu istisnadan yararlanamaz.
• Giderler düşülerek vergi matrahı azaltılabilir.
• Beyannamenin 2 Nisan 2025’e kadar verilmesi gerekmektedir.
• Beyan edilmemesi durumunda ciddi cezalar uygulanır.

Kira gelirinizin doğru vergilendirilmesi için Gelir İdaresi Başkanlığı’nın Hazır Beyan Sistemi’ni kullanabilirsiniz. Vergi yükümlülüklerinizi yerine getirmek için uzman desteği almanız da faydalı olabilir.

Kaynak: https://www.ekonomim.com/kose-yazisi/2024-yili-kira-gelirlerinin-beyani/799353